Home / Tổng hợp / lưu trữ đề cương ôn tập ngữ văn 6 học kì 1 kết nối tri thức

Lưu Trữ Đề Cương Ôn Tập Ngữ Văn 6 Học Kì 1 Kết Nối Tri Thức

admin 11/07/2022

+ Từ ghép: Ghép các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa, VD: Bàn ghế, bánh chưng, ăn ở, mệt mỏi…

+ Từ láy: Có quan hệ láy âm giữa các tiếng với nhau, VD: ầm ầm, sạch sành sanh, trồng trọt,…

II.Từ mượn:

1.

Bạn đang xem: Lưu trữ đề cương ôn tập ngữ văn 6 học kì 1 kết nối tri thức

Từ thuần Việt: là những từ do nhân dân ta tự sáng tạo ra.

VD: Cày, cuốc, hoa, lá, sầu riêng, áo dài, đình, chùa, tết…

2. Từ mượn:(vay mượn hay từ ngoại lai) Là những từ của ngôn ngữ nước ngoài được nhập vào ngôn ngữ của ta để biểu thị những sự vật, hiện tượng, đặc điểm,… mà tiếng ta chưa có từ thật thích hợp để biểu thị.

- Bộ phận từ mượn quan trọng nhất trong tiếng việt là từ mượn tiếng Hán (gồm từ gốc Hán và từ Hán việt).

- Ngoài ra còn mượn từ của một số ngôn ngữ khác Anh, Pháp,…

VD: phu nhân, ga, căn tin, xà phòng….

3. Cách viết các từ mượn:

+ Đối với từ mượn đã được Việt hoá hoàn toàn thì viết như tiếng Việt:

+ Đối với từ mượn chưa được Việt hoá thì dùng gạch nối để nối các tiếng với nhau. (Sin-ga-po, Ma-lai-xi-a…)

4. Nguyên tắc mượn từ: Tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại. Giữ gìn bản sắc dân tộc.Không mược từ một cách tuỳ tiện.

III.Nghĩa của từ:

1.Nghĩa của từ: là nội dung mà từ biểu thị.

2.Các giải thích nghĩa của từ:2 cách.

- Trình bày khái niệm mà từ biểu thị, VD: Tập quán: là thói quen của……….

- Đưa ra những từ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với từ cần giải thích.

Ví dụ: Lẫm liệt: Hùng dũng, oai nghiêm;

Nao núng: Lung lay, không vững lòng nay ở mình nữa.

IV.Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ:

1. Từ có thể có một nghĩa hay nhiều nghĩa. (ví dụ: Toán học, Văn học, Vật lí học… từ có một nghĩa); chân, mắt, mũi… từ có nhiều nghĩa)

2.Từ nhiều nghĩa là kết quả của hiện tượng chuyển nghĩa.

- Nghĩa gốc: Là nghĩa xuất hiện từ đầu, làm cơ sở để hình thành các nghĩa khác.

- Nghĩa chuyển là nghĩa được hình thành trên cơ sở của nghĩa gốc.

Ví dụ: Mũi (mũi kim, mũi dao, mũi bút…), chân (chân trời, chân mây, chân tường, chân đê,…), mắt (mắt nứa, mắt tre, mắt na…), đầu (đầu giường, đầu đường, đầu sông,...)

V.Lỗi dùng từ:

1 - Các lỗi dùng từ:

+ Lỗi lặp từ.

Ví dụ:

(1) Truyện dân gian thường có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo nên em rất thích đọctruyện dân gian.

(2)BạnLan là một lớp trưởng gương mẫu nên cả lớpaicũngđềurất lấy làmquý mếnbạn Lan. (từ gạch chân là từ lặp nên loại bỏ để viết lại cho đúng)

=>Lan là một lớp trưởng gương mẫu nên cả lớp đều quý mến.

+ Lỗi lẫn lộn các từ gần âm.

Ví dụ:

Ngày mai, chúng em sẽ đithăm quanViện bảo tàng của tỉnh.Ông hoạ sĩ giànhấp nháybộ ria mép quen thuộc.Tiếng Việt có khả năng tảlinh độngmọi trạng thái tình cảm của con người.Có một số bạn cònbàng quangvới lớp.Vùng này còn khá nhiềuthủ tụcnhư: ma chay, cưới xin đều cỗ bàn linh đình; ốm đau không đi bệnh mà ở nhà cúng bái,…

Những từ gạch chân là từ lặp, nên thay bằng các từ sau: (1)tham quan, (2)mấp máy, (3) sinh động, (4) bàng quan,(5) hủ tục.

+ Lỗi dùng từ không đúng nghĩa.

Ví dụ:

(1) Mặc dù còn một sốyếu điểm, nhưng so với năm học cũ, lớp 6B đã tiến bộ vượt bậc.

(2) Trong cuộc họp lớp, Lan đã được các bạn nhất tríđề bạtlàm lớp trưởng.

(3) Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã tận mắtchứng thựccảnh nhà tan cửa nát của những người nông dân.

(4) Làm sai thì cầnthực thànhận lỗi, không nênbao biện.

(5) Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những cáitinh túcủa văn hoá dân tộc.

Sử lại bằng những từ sau:(1) điểm yếu hoặc nhược điểm, (2) bầu hoặc chọn, (3) chứng kiến, (4) thành khẩn và nguỵ biện, (5) tinh tuý

IV.Từ loại và cụm từ.

1.Danh từ:

A.

Xem thêm: Giáo An Bài Hạnh Phúc Của Một Tang Gia (Trích “Số Đỏ”) Vũ Trọng Phụng

Nghĩa khái quát:Là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm…

VD: bác sĩ, kỹ sư, công nhân, giám đốc, bảo vệ, bàn, ghế, mưa, nắng, hoa, lá, mai, cúc, mận, xoài….

B. Đặc điểm ngữ pháp của danh từ:

- Khả năng kết hợp:Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước, các từnày, nọ, ấy, kia,… và một số từ khác ở sau để tạo thành cụm danh từ.

- Chức vụ ngữ pháp của danh từ:

+ Điển hình là làmchủ ngữ:Công nhân này//đang làm việc.

+Khi làm vị ngữ phải có từlàđi kèm:Tôi// làngười Việt Nam.

- Các loại danh từ:

+ Danh từ chỉ sự vật:dùng để nêu tên từng loại hoặc từng cá thể người, vật, hiện tượng, khái niệm…

Danh từ chung: là tên gọi một loại sự vật

Danh từ riêng: tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương

- Cách viết hoa danh từ riêng. (Quy tắc viết hoa) ghi nhớ sgk T - 109

2.Cụm danh từ:

A. Nghĩa kháiquát: Là tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.

B. Đặc điểm ngữ nghĩa của cụm danh từ: nghĩa của cụm danh từ đầy đủ hơn một danh từ (công nhân/chú công nhân kia)

C. Chức vụ ngữ pháp của cụm danh từ: giống như danh từ

* Mô hình cụm danh từ đầy đủ:

Phần trước

Trung tâm

Phần sau

chỉ lượng

bao quát

chỉ lượng

cụ thể hơn

Danh từ

đơn vị

Danh từ sự vật,

hiện tượng, khái niệm..

Nêu đặc điểm,

tính chất…

Nơi chốn, thời gian….

(Chỉ từ)

Tất cả

những

mấy

cành

hàng

mai

bưởi

tứ quý

da xanh

ngoài ngõ (nơi chốn)

ngày xưa (Thời gian)

- Đặc điểm: Cấu tạo phức tạp hơn danh từ.

- Chức năng: như danh từ(Làm chủ ngữ)

Tạo cụm danh từ - đặt câu có CDT làm chủ ngữ

Các bước thực hiện	Ví dụ
1/ chọn danh từ chỉ sự vật, người, hiện tượng, khái niệm: x	Hoa cúc
2/ Chọn phần phụ trước: y (Lượng từ, số từ)	Tất cả
3/ Tạo cụm: yx	Tất cả hoa cúc
4/ Chọn phần phụ sau: z (chỉ đặc điểm, nơi chốn…)	tím
5/ Kết hợp thành cụm yxz: cụm danh từ	Tất cả/ hoa cúc /tím PT TT PS
6/ Đặt câu hỏi như thế nào, làm sao …sau cụm yxz và xác định nội dung cần trả lời.	Tất cả hoa cúc tímnhư thế nào? Tất cả hoa cúc tímlàm sao?
7 Phân tích: - Cụm yxz: Cụm danh từ làm chủ ngữ - Nội dung trả lời câu 6: vị ngữ	Tất cả hoa cúc tím/ là của tôi CN/ VN

3.Số từ và lượng từ:

* Số từ:Là những từ chỉ số lượng và thứ tự của sự vật.

- Khi biểu thị số lượng sự vật, số từ thường đứng trước danh từ (ví dụ:haicon gà,bahọc sinh…).

- Khi biểu thị số thứ tự, số từ đứng sau danh từ (ví dụ: Canhbốncanhnămvừa chợp mắt; Tôi // là con thứnhất.)

Lưu ý: phân biệt số từ với danh từ đơn vị (số từ không trực tiếp kết hợp với chỉ từ, trong khi đó danh từ đơn vị có thể trực tiết kết hợp được với số từ ở phía trước và chỉ từ ở phía sau)

Ví dụ: không thể nói: một đôi con trâu, mà có thế nói là:một đôi gà kia.

* Lượng từ:Là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật.

Lượng từ được chia thành hai nhóm:

+ Lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể: tất cả, tất thảy, cả,…

+ Lượng từ chỉ ý nghĩa tập hợp hay phân phối: những, mỗi, mọi, từng, các,…

*Phân biệt số từ và lượng từ:

- Số từ chỉ số lượng cụ thể và số thứ tự (một, hai, ba, bốn, nhất, nhì…)

- Lượng từ chỉ lượng ít hay nhiều (không cụ thể: Những, mấy, tất cả, dăm, vài…)

4.Chỉ từ:

* Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật, nhằm xác định vị trí (định vị) của sự vật trong không gian hoặc thời gian.

* Hoạt động của chỉ từ trong câu:

+ Làm phụ ngữ S2ở sau trung tâm cụm danh từ (theo dõi chỉ từ “kia” ở mô hình cụm danh từ trên)

+ Làm chủ ngữ hoặc trạng ngữ trong câu.

Ví dụ: Chỉ từ (đó)làm chủ ngữ và định vị sự vật trong không gian

(Đó// là quê hương của tôi.)

C V

Ví dụ: Chỉ từ (ấy) làm trạng ngữ và định sự vật trong thời gian

(Năm ấy, tôi// vừa tròn ba tuổi.)

TN C V

5.Động từ:

-Động từ là những từ chỉ hành động, trạng thái của sự vật.

- Động từ thường kết hợp với các từđã, sẽ, đang, cũng, vẫn, hãy,đừng, chớ… để tạo thành cụm động từ.

- Chức vụ ngữ pháp của động từ:

+ Chức vụ điển hình là làmvị ngữ.

+ Khi làm chủ ngữ, động từ thường mất hết khả năng kết hợp với các từđã, sẽ, đang, hãy….

-Động từ chia làm hai loại:

+ Động từ tình thái (thường đòi hỏi có động từ khác đi kèm:

+ Động từ chỉ hành động, trạng thái: động từ chỉ hành động (đi, đững, nằm, hát…) và động từ trạng thái (yêu, ghét, hờn, giận…, vỡ, gãy, nát…)

6.Cụm động từ:

*Cụm động từ là tổ hợp từ do động từ một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành (đanghọcbài,…)

* Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ và có cấu tạo phức tạp hơn một động từ

* Chức vụ ngữ pháp của cụm động từ:giống như động từ

- Làm vị ngữ

- Làm chủ ngữ: không có phụ ngữ trước (ví dụ:Đi // là hành động quả quyết.)

- Cụm động từ có cấu tạo đầy đủ gồm ba phần: Xem SGK/148

Mô hình cấu tạo cụm động từ

Phần trước

Trung tâm

Phần sau

- chỉ QH thời gian:Đã, sẽ, đang

- chỉ QH tiếp diễn: cũng, vẫn

- chỉ sự khẳng định:Có, còn

- chỉ sự phủ định: không, chưa, chẳng

- chỉ sự khuyến khích hay ngăn cản: hãy, nên, chớ, đừng

ĐỘNG TỪ

Bổ sung về đối tượng

Bổ sung về thời gian

Bổ sung về nơi chốn

Bổ sung về cách thức

Bổ sung về phương tiện

Bổ sung về mục đích

Tạo cụm động từ:

Các bước thực hiện	Ví dụ
1/ chọn động từa	đi
2/ chọn phụ ngữb	Đã (Phụ ngữ có ý nghĩa chỉ quan hệ thời gian)
3/ tạo cụm động từ có phụ ngữ trước bằng cách kết hợp tổ hợpba	Đã / đi PT TT
4/ chọn phụ ngữ sauc	Bằng xe đạp (Bổ sung về phương tiện)
5/ kết hợpcsau cụm trên để tạo cụm động từ đầy đủ 3 phần:bac	Đã / đi / bằng xe đạp PT TT PS

Đặt câu có cụm động từ(Dễ thực hiện để đạt yêu cầu)

- Tạo cụm động từ theo 5 bước trên

VD: sẽ trồng hoa.

Chọn chủ ngữ thực hiện hành động của cụmĐể đặt câu có cụm động từ theo quy trình thuận

1/Chọn đối tượng, sự vật tạo nên hành động:

VD: Nam, Cây mai, Gió

2/Chọn động từ chỉ hành động của sự vật nêu trên:

VD: Nam: hái, chặt, học, …..

Cây mai: trổ, ra, vươn…..

Gió: thổi, xua, kéo…

3/Tìm phụ ngữ trước và sau cho động từ

Nam /đangháihoa sen

PT TT PS

7.Tính từ và cụm tính từ:

- Tính từ là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hành động, trạng thái.

- Các loại tính từ: Tính từ chỉ đặc điểm tuyệt đối:trắng bóc, đỏ chót…. (không kết hợp với các từ chỉ mức độ,), tính từ chỉ đặc điểm tương đối:đỏ, xanh, vàng… (kết hợp được với từ chỉ mức độ)

- Tính từ và cụm tính từ có thể làm vị ngữ, chủ ngữ trong câu. Khả năng làm vị ngữ của tính từ hạn chế hơn động từ.

Ví dụ:Vàng// là màu của lá.

Xem thêm: Xem Phim Nếu Không Có Hận Thù, Xem Phim Neu Khong Co Han Thu Tap Cuoi

- Cụm tính từ ở dạng đầy đủ nhất gồm 3 phần: (Có thể vắng phụ trước, phụ sau nhưng phần TT không thể vắng mặt).

Mô hình cấu tạo

Phần trước

Phần trung tâm

Phần sau

- chỉ QH thời gian: đã, sẽ, đang

- chỉ QH tiếp diễn: cũng, vẫn

- chỉ sự khẳng định: có, còn

- sự phủ định: không, chưa, chẳng

- chỉ sự khuyến khích hay ngăn cản: hãy, nên, chớ, đừng (hạn chế)

TÍNH TỪ

Biểu thi vị trí

Sự so sánh

Mức độ

Phạm vi

Nguyên nhân của đặc điểm tính chất

Tạo cụm tính từ

Các bước thực hiện	Ví dụ
1/ chọn tính từm	đi
2/ chọn phụ ngữn	Đã (Phụ ngữ có ý nghĩa chỉ quan hệ thời gian)
3/ tạo cụm tính từ có phụ ngữ trước bằng cách kết hợp tổ hợpnm	Đã / đi PT TT
4/ chọn phụ ngữ sauo	Bằng xe đạp(Bổ sung về phương tiện)
5/ kết hợposau cụm trên để tạo cụm tính từ đầy đủ 3 phần:nmo	Đã / đi / bằng xe đạp PT TT PS